pl

Kościół św. Michała Archanioła

Vernéřovice

Audio nahrávka ke kostelu sv. Michaela archanděla: Kostel sv. Michaela archanděla.mp3

Kościół św. Michała Archanioła w Vernéřovicach

Kościół św. Michała Archanioła to wyrazista dominanta niewielkiej wsi Vernéřovice na Broumovsku. Stoi na wzgórzu pośrodku wsi, otoczony cmentarzem, i należy do najważniejszych barokowych zabytków sakralnych regionu. Od 1 lipca 2022 roku jest chroniony jako narodowy zabytek kultury i zaliczany do tzw. grupy kościołów broumowskich, które powstały pod wpływem zakonu benedyktynów.

Historia
Według miejscowej legendy wieś została założona w drugiej połowie XIII wieku przez niejakiego Wernera, który przybył tu z kolonistami z Turyngii na zaproszenie opata broumowskiego Martina I. Werner otrzymał ziemię, wówczas całkowicie zalesioną, którą zaczął uprawiać, i został sołtysem. Pierwszy drewniany kościół wzmiankowano już w 1412 roku. W 1540 opat Matěj Mathias zlecił budowę nowego kościoła na miejscu starego, który został później rozbudowany w 1683 roku. Obecny barokowy kościół został wzniesiony w latach 1719–1720 za opata Otmara Zinkeho, a jego wnętrze dobudowano do roku 1722. Autorem projektu był prawdopodobnie Kryštof Dientzenhofer, jeden z najsłynniejszych architektów regionu, choć nie jest to bezpośrednio potwierdzone pisemnymi źródłami.

Architektura
Kościół jest orientowany tradycyjnie na wschód–zachód, ma tynkowane mury i znajduje się na niewielkim wzniesieniu pośrodku wsi. Plan budowli tworzy eliptyczna nawa o długości 26 m i szerokości 16 m. Po wschodniej stronie znajduje się zakrystia, a po zachodniej wieża. Fasady zdobią lizeny, które tworzą subtelne pasy pionowe i poziome wypełnione rzucanym tynkiem. Po południowej stronie umieszczono zegar słoneczny. Wejścia do kościoła są trzy – główne pod wieżą, boczne od południa oraz do zakrystii. Nad głównym wejściem znajduje się marmurowa tablica z łacińskim napisem: „Księciu wojsk niebieskich, św. Michałowi, poświęcił Otmar, opat broumowski” i datą 1719. Wnętrze kościoła to przestronna sala z dziesięcioma filarami wystającymi ze ścian. Strop jest prosty i gładko otynkowany, kolorystyka wnętrza utrzymana jest w niebiesko-szarych tonacjach z cieniowanymi brązowymi detalami i szarą attyką przypominającą niebiańskie sklepienie.

Interiér
Ołtarz główny zdobi obraz Antonína Felixe Schefflera, przedstawiający objawienie archanioła Michała na górze Gargano w południowych Włoszech. Po bokach stoją figury archaniołów Gabriela i Rafaela. Zakrystia sklepiona jest kolebkowo z lunetami i ma wymiary 5 × 4 m. Organy, odrestaurowane po 1990 roku, uzupełniają muzyczne wyposażenie kościoła. W murze wewnętrznym znajduje się renesansowa płyta nagrobna miejscowego sołtysa Blasia Meissnera, zmarłego w 1579 roku w wieku 41 lat. Jego płaskorzeźba ukazuje mężczyznę z brązowymi włosami i brodą, w niebieskawym stroju i brązowym płaszczu.

Dzwonnica i dzwony
Do 1916 roku kościół posiadał pięć dzwonów, jednak cztery z nich zostały zarekwirowane podczas I wojny światowej. Nowe dzwony zakupiono w 1924 roku, ale większość z nich zniknęła ponownie w czasie II wojny światowej. Obecnie pozostał tylko jeden dzwon z 1600 roku o średnicy 105 cm, z niemieckim napisem wzywającym do modlitwy w czasach zagrożenia. Na dzwonie widnieją herby opactw broumowskiego i břevnovskiego.

Otoczenie
Kościół otacza rozległy cmentarz, na którym większość dawnych niemieckich grobów jest opuszczona. Przed kościołem stoi barokowa plebania, która dawniej służyła także jako urząd gminy i jest ozdobiona cennym herbem nad wejściem.

Znaczenie duchowe i kulturowe
Kościół św. Michała to nie tylko perła architektury barokowej, ale również ważne miejsce życia duchowego. Msze święte odbywają się tu regularnie, zazwyczaj w drugą niedzielę miesiąca. W parafii Vernéřovice działało wielu znaczących duchownych benedyktynów, którzy spoczywają na miejscowym cmentarzu w tzw. grobie kapłańskim.

Znaleźć miejsce
Interaktivní mapa