pl

Kościół św. Anny

Vižňov

Audio nahrávka ke kostelu sv. Anny: Kostel sv. Anny.mp3

Kościół św. Anny w Vižňovie

Barokowy kościół św. Anny jest ważną częścią tzw. grupy kościołów broumovskich, wybudowanych w latach 20. XVIII wieku na zlecenie klasztoru broumovskiego. Znajduje się w miejscowej części Meziměstí (Vižňov), pośrodku wsi na terenie byłego cmentarza, gdzie stanowi dominującą budowlę całej okolicy. Kościół od 1 lipca 2022 roku jest chroniony jako narodowy zabytek kultury.

Historia
Pierwotny drewniany kościół w Vižňovie jest udokumentowany już w pierwszej połowie XIV wieku. Do wojny trzydziestoletniej służył jako parafialny, później był filialnym kościołem parafii vernéřovickiej. Nowy, murowany kościół wzniesiono w latach 1724–1728 z inicjatywy opata broumovskiego Otmar Daniela Zinkego. Projekt architektoniczny przypisuje się Kiliánowi Ignácowi Dientzenhoferowi, natomiast prace budowlane prowadził mistrz murarski z Broumova. Wieżę wybudował Johann Heinrich Opitz z Ruprechtic. Dach, pierwotnie kryty gontem, w 1903 roku zastąpiono łupkiem, a w latach 90. XX wieku – blachą pomalowaną na czerwono.

Architektura
Kościół św. Anny jest nieorientowaną barokową budowlą z kamienia łamanego, z fasadą zwróconą na wschód. Ma głęboko owalny plan, z lekko wklęsłymi ścianami bocznymi oraz przybudówkami na krótszych bokach – od zachodu prezbiterium i zakrystię, od wschodu chór i wieżę o przekroju prostokątnym. Charakterystyczny dach naczółkowy ma skomplikowany system zakrzywionych powierzchni, które podążają za falistym kształtem budowli. Fasada jest podzielona profilowanymi barokowymi gzymsami i lizénami. Łączy szarą chropowatą tynkową powierzchnię z białymi detalami architektonicznymi. Wieża jest zwieńczona barokową, ośmioboczną kopułą z latarnią i cebulastym hełmem, na którym znajduje się krzyż.

Wnętrze
Wnętrze ma kształt eliptycznej sali o wymiarach 15 × 24 metrów, z ośmioma masywnymi filarami ozdobionymi toskańskimi pilastrami, podtrzymującymi wyraźny, dwuczęściowy gzyms. Sufit jest płaski, belkowy, z wysokimi skosami. Prezbiterium jest mniejsze, sklepione płytką czeską, w której zachowało się malowidło Boga Ojca na chmurach. Ołtarz główny zdobi obraz „Św. Anna ucząca Marię” z 1889 roku autorstwa wiedeńskiego malarza K. Schüllera. Ważnym elementem wyposażenia jest drewniana, empiryczna ambona z korynckimi kolumienkami i dekoracją figuralną, na daszku której stoi figura pokutującego Chrystusa. Pierwotna barokowa dekoracja została w dużej części usunięta, a szczególnie po kradzieży w 1990 roku zastąpiona lub schowana w depozycie.

Kompleks kościelny
Kościół św. Anny jest częścią zachowanego barokowego zespołu, obejmującego także kostnicę, rzeźbę św. Jana Nepomucena oraz kamienny mur cmentarny. Kostnica i mur zostały prawdopodobnie wzniesione równocześnie z kościołem. Figura św. Jana Nepomucena została przeniesiona z mostu w Meziměstí i stanowi wysokiej jakości dzieło kamieniarskie. Kompleks jest ogólnie dostępny, lecz znajduje się w bardzo złym stanie technicznym. Do środka kościoła dostaje się woda, tynk odpada, a nabożeństwa nie są odprawiane. Wnętrze wykazuje oznaki wilgoci, mech porasta podłogę, a w niektórych miejscach brakuje większych fragmentów tynku.

Współczesność
Kościół w Vižňovie jest jednym z architektonicznie najciekawszych kościołów w grupie broumovskiej. Obecnie znajduje się jednak w poważnym stanie technicznym, wymaga całkowitej renowacji i zabezpieczenia przed dalszą degradacją. Jako narodowy zabytek kultury zasługuje jednak na uwagę zarówno specjalistów, jak i szerokiej publiczności, a przede wszystkim na opiekę odpowiadającą jego znaczeniu.

Znaleźć miejsce
Interaktivní mapa