pl

Kościół cmentarny Panny Marii

Broumov

Tel.: +420 733 739 726
E-mail: pruvodci@klasterbroumov.cz

Audio nahrávka ke kostelu Panny Marie: Kostel Panny Marie.mp3

Web: www.klasterbroumov.cz/prohlidky/hrbitovni-kostelik-panny-marie#googtrans(cs|pl)
GPS souřadnice:
50°34'46.272"N
16°19'58.981"E

Kościół cmentarny Panny Marii w Broumovie

 

Na południowo-wschodnim krańcu Broumova, w kierunku Křinic, znajduje się wyjątkowy drewniany kościółek Matki Bożej. Uznawany jest za najstarszą w całości drewnianą świątynię sakralną w Czechach, a jedną z najstarszych tego typu w Europie Środkowej. Ta wyjątkowa pamiątka stoi pośród cmentarza otoczonego kamiennym murem, a jej wygląd i atmosfera przenoszą odwiedzających w odległe wieki.

Legenda głosi, że pierwszy kościółek w tym miejscu został zbudowany w 1177 roku przez pogańską szlachciankę, która przyjęła tu chrzest. Na pamiątkę swojego nawrócenia ofiarowała kościółkowi perłową koronę, która obecnie znajduje się w muzeum w Broumovie. Pierwsza pisemna wzmianka o kościółku pochodzi z 1383 roku, kiedy określano go jako „stary kościół parafialny”. W czerwcu 1421 roku podczas husyckiego oblężenia Broumova kościół został poważnie uszkodzony przez pożar. Jego obecny wygląd pochodzi prawdopodobnie z około 1450 roku, kiedy został odbudowany po zniszczeniach. Sufit i niektóre elementy konstrukcji mogą pochodzić jeszcze sprzed husyckiego okresu, choć współczesne badania kwestionują tę hipotezę.

Kościółek Matki Bożej jest wyjątkowy nie tylko ze względu na swój wiek, ale także technikę budowy. Cała konstrukcja wykonana jest z masywnych dębowych belek połączonych bez użycia gwoździ. Drewniana konstrukcja ryglowa spoczywa na niskim kamiennym fundamencie i jest oklejona deskami od wewnątrz i na zewnątrz. Wnętrze dzieli się na nawę, prezbiterium z wielobocznym zamknięciem oraz zakrystię. Sufit jest belkowy, z deskami ułożonymi równolegle do osi budynku. Wnętrze zachowało szablonowe malowidła z około 1450 roku, z białymi motywami roślinnymi, zwierzęcymi i heraldycznymi na czerwonobrązowym tle. Teksty pisane gotycką frakturą nadają ornamentyce tajemniczy charakter, choć jako całość nie mają sensu. Dekoracje przypominają te z drewnianych kościołów południowej Polski i nawiązują do włoskich wzorów tekstylnych lub gotyckiego mebla z tamtej epoki. W centralnej części wnętrza znajduje się barokowy ołtarz z połowy XVIII wieku z niszą, w której pierwotnie stała późnogotycka figura Matki Bożej Mater Amabilis Braunae, obecnie przechowywana w klasztornym kościele św. Wojciecha. Na jej miejscu znajduje się kopia figury Maryi z Lourdes. Po bokach znajdują się dwa ołtarze boczne – lewy pierwotnie poświęcony św. Annie, dziś poświęcony św. Józefowi, prawy poświęcony św. Janowi Nepomuckiemu. Oba zostały przebudowane w stylu rokoko. Wśród najcenniejszych dzieł sztuki jest obraz z 1609 roku zamówiony przez opata Wolfganga Selendera, przedstawiający Matkę Bożą z patronami ziemi czeskiej, dziewięcioma aniołami i najstarszym znanym wizerunkiem miasta Broumov na dole.

Wokół kościółka prowadzi osłonięta drewniana galeria, która kiedyś była osłonięta drewnianymi deskami. W 1779 roku na rozkaz pruskiego generała Anhalta deski zostały zdjęte ze względu na wykorzystanie kościoła do celów wojskowych. Dziś galeria jest otwarta i kryje dziewięć drewnianych desek z zapisami kronikarskimi dokumentującymi wydarzenia z lat 1542–1847, w tym pożary, epidemie, wkroczenie wojsk pruskich oraz niezwykłe zjawiska przyrodnicze, jak plaga szarańczy. Część desek znajduje się dziś w muzeum miejskim. W galerii osadzono także renesansowe i empiryczne kamienne płyty nagrobne przeniesione z likwidowanych grobów; kolejne znajdują się na przyległym cmentarzu. Kościółek owiany jest licznymi legendami. Jedna z nich opowiada o szwedzkim oficerze podczas wojny trzydziestoletniej, który szydził ze świątyni i próbował przeciąć ją szablą, lecz jego broń złamała się uderzając w potężny dębowy próg. Inna legenda mówi o tzw. Katowym klocku, podobno przeniesionym z rynku w Broumovie – kto się go dotknie, ma przyciągnąć szczęście.

Godziny otwarcia
czerwiec – wrzesień / poniedziałek – niedziela / 09:00 – 17:00

Opłata za wstęp: 60 CZK. Odwiedzający, którzy zakupią bilet do klasztoru w Broumovie i okażą go przy wejściu do kościółka, otrzymują ulgowy bilet za 40 CZK. Goście, którzy najpierw zwiedzą kościółek, otrzymują 20% zniżki przy wstępie do klasztoru.

Znaleźć miejsce
Interaktivní mapa